1950’LERDEN BUGÜNE HABER PERSPEKTİFİNDE DÖNÜŞEN HABER SUNUCUSU PROFİLİ: SPİKER-ANCHOR
Naciye Beril Ekşioğlu SARILAR
ÖZ
Ana haber bültenleri akşamları televizyonların en çok izlendiği saatlerde (prime time) yayınlanmaktadır. Seyirci açısından popüler olan ana haber bültenleri televizyon kuruluşları için de bir itibar göstergesidir. Ana haber bültenlerinin aynı zamanda yayınlandıkları kanalların benimsedikleri ideolojilerin de bir uzantısı olduğu da kabul gören genel bir görüştür. Bu kadar önem atfedilen televizyon ana haber bültenlerinin sunucuları da izleyici kitlesi tarafından etkileyici, ikna edici, kanaat oluşturucu gibi özellikleriyle bir süzgeçten geçmektedirler. Türkiye’de haber yayıncılığı devletin resmi yayın kuruluşunda haber spikerleriyle başladı. 1987’de Star televizyonuyla başlayan özel televizyon yayıncılığı 1990’larda yasal zemine kavuşunca özel televizyonların sayısı artmıştır. 1992’de altı özel televizyonun yayına başlamasıyla rekabet artmış ve spikerler yerine anchor’lar devreye sokulmuştur. Bu çalışmada, Türkiye’de bu sürecin gelişimi, “spiker” ve “anchor” kavramları arasındaki haber sürecindeki temel farklar ve aslında olması gereken ideal işlevleri ne olduğu işlenmektedir.
Anahtar Kelimeler: ana haber sunucusu, anchor, ana haber, sunum, popüler kültür
FROM 1950’S TO TODAY TURNED INTO JOURNALIST PROFILE FROM NEWS PERSPECTIVE: NEWSCASTER/ANCHOR
ABSTRACT
The prime news is broadcasted prime time on evenings. The prime news is not only popular amongst viewer but also a sign of prestige for the media organization. It is a known fact that main news bulletin represents the appropriated ideology of the channel in which they are broadcasted. The presenter of the importance attributed television prime news should have the characteristics, determined by the viewer, of being impressive, persuasive, opinion former. Newcasting in Turkey started with newsreaders in government’s public broadcasting organization. Private television broadcasting organization started with Star TV in 1987 and these organizations increased after having a legal basis in 1990. After 1992, when six private television organizations started broadcasting, competition in the field increased and anchorman put in place instead of newscasters. In this study, how did this process took place in Turkey, what are the main differences between the terms “newscaster” and “anchorman” and what should be their ideal functions?
Keywords: newscaster, anchor, prime news, presentation, popular culture
TAM METİN
KAYNAKLAR
Atik, Abdulkadir (2006). Türkiye’de Özel Televizyon Haberciliğinde Eğlendiren Bilgi Süreci ve Örnek Program Show TV Ana Haber Kuşağı. Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
Boyd, Andrew (2001). Broadcast Journalism: Techniques of Radio and Television News. Oxford-İngiltere: Focal Press.
Gürbilek, Nurdan (2001). Vitrinde Yaşamak: 1980’lerin Kültürel İklimi. İstanbul: Metis Yayınları.
Gürol, Gökçe (1997). Televizyon Program Yapımcılığı ve Yönetmenliği. İstanbul: Der Yayınları
Kars, Neşe (2015). Radyo-Televizyon Haberciliği. İstanbul: Der Kitabevi.
Mutlu, Erol (2005). Kitle İletişim Kuramları. Ankara: Ütopya Yayınları.
Postman, Neil (2004). Televizyon: Öldüren Eğlence: Gösteri Çağında Kamusal Söylem. Osman Akınhay (çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Ramonet, İgnacio (2000). Medyanın Zorbalığı. Aykut Derman (çev.) İstanbul: Om Yayıncılık
Şenbay, Nüzhet (2003). Söz Ve Diksiyon Sanatı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
Taşer, Suat (2000). Konuşma Eğitimi. İstanbul: Papirüs Yayınevi
İNTERNET KAYNAKLARI
www.akfikir.com
www.dergipark.ulakbim.gov.tr
www.doczz.biz.tr/doc/131874/televizyon-habercili%C4%9Finde-bir-mesleki-ki%C5%9Filik- olarak-%E2%80%9Canc…
www.dr.com.tr
www.dunya.com
www.etimolojiturkce.com
www.gazeteciler.com/haber/mehmet-ali-birand-lmeden-nce-kanal-dden- kovulmuştu/250880
www.hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/kursprogramlari/gazetecilik/moduller/haberin_ni telikleri.pdf
www.kongar.org
www.mediacatonline.com
www.oggito.com
www.rtuk.gov.tr
www.sdergi.hacettepe.edu.tr/makaleler/YildizSunucuHacettepe.pdf
www.tdk.gov.tr
www.tuik.gov.tr