ENFORMASYON TOPLUMU BAĞLAMINDA TEKNOLOJİK DİSTOPYA ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA: MR. ROBOT ÖRNEĞİ
Nergiz YALÇIN
ÖZ
İletişim ve bilgisayar teknolojilerindeki gelişmeler sonrası sanayi toplumun yerini ‘’Enformasyon Toplumu’’ almıştır. Bu gelişmeler toplum yapısında olumlu ve olumsuz değişimlere yol açmıştır. Bu çalışmanın amacı, Enformasyon toplumunun yaşadığı değişimler ve bu değişimlerin toplumlar üzerindeki distopik izdüşümlerini saptamaktır. Bu bağlamda çalışmada nitel veri toplama yöntemlerinden faydalanarak, Teknoloji, Enformasyon ve Enformasyon toplumu gibi kavramların tanımı yapılıp, enformasyon toplumunun özellikleri ve çevresinde oluşan kuramsal çalışmalar ile literatür taraması sonucu genel bir çerçeve çizilmiştir. Daha sonra Enformasyon toplumunda ortaya çıkan Siber uzay, oluşturan ağlar ve bununla birlikte toplumdaki değişimler örneklerle yorumlanmıştır. Enformasyon toplumuna eleştirel açıdan bakan yazarların düşünceleri literatür taraması ile açıklanmış, Enformasyon toplumundaki örnekleri distopik açıdan irdelenmiştir. Son bölümde bulunan örneklemin evreni ise televizyon dizilerinden biri olan Mr. Robot’un yayınlanan ve 2 sezonu oluşturan bölümleridir. Bu bölümler Enformasyon toplumu, teknolojik gelişmeler dikkate alınarak, bunlar arasındaki ilişki distopik bir açıdan bakılıp, çıkarımlar yapılmıştır. Bu çıkarımlar, günümüz ve gelecek toplumları için alternatif bir gerçeklik sunmaktadır.
Anahtar Kelimeler: enformasyon toplumu, siberuzay, teknolojik distopya
A STUDY ON TECHNOLOGICAL DSYTOPIA WITHIN THE CONTEXT OF INFORMATION SOCIETY: AN EXAMPLE OF MR. ROBOT
ABSTRACT
After the development of the communication and the computer technology, Information society takes the place of the industrial society. These developments cause positive and negative changes in the structure of the society. For these reason, this study aims at finding out the changes in the Information society and the dystopic indications on the changes in the society. In this context, with the help of qualitative analysis method, the terms such as Technology, Information and Information Technology is explained and with the result of literature review of the theoretical studies on the characteristics of Information society, general atmosphere is depicted. Moreover, cyberspace which was emerged within the Information society, the Networks which was build and the changes within the society are explained with examples accordingly. The thoughts of the authors holding a suspicious perspective towards the Information society are searched and explained. Also, the examples in the society is depicted in a dystopic perspective. The universe of the sample in the last chapter is Mr. Robot which is the one of the TV series and all the episodes of the two seasons. These episodes are examined with dystopic perspectives with the consideration of information society and the technological development. These deductions present us an alternative reality for the present and the future societies.
Keywords: Information society, cyberspace, technological dystopia
TAM METİN
KAYNAKLAR
Alemdar, K., & Erdoğan, İ. (1998). Başlandıçtan Günümüze İletişim Kuram ve Araştırmaları. Ankara: My Yayınları.
Alemdar, K., & Erdoğan, İ. (2005). Öteki Kuram. Ankara: Erk Yayınları.
Arthur, B. (2011). Teknolojinin Doğası. İstanbul: Optimist Yayıncılık.
Atabek, Ü. (2005). İletişim Teknolojileri ve Yerel Medya için Olanaklar. İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.
Castells, M. (1996). The Rise Of the Network Society. Wiley-Blackwell.
Çoban, S. (2013). Teknolojik Determinizm Bağlamında Bilgi Toplumu Strateji. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Basın ve Halkla İlişkiler Birimi, 2.
Dervişoğlu, H. (2004). Stratejik Bilgi Yönetimi. İstanbul: Dışbank Yayınları.
Durdag, B. (2014). Teknoloji ve Toplumsal Değişim İlişkisinde Teknolojik Determinist Yaklaşım ve Farklı Lehçeleri. LaborComm 2013, 5. Uluslararası İşçi ve İletişim Konferansı Bildiriler Kitabı, (s. 27). Ankara.
Gürdal, O. (2000). Tekstil Endüstrisinde Enformasyon Olgusu. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği.
Jenkins, H. (2016). Cesur Yeni Medya. İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Latour, B. (2011). Networks, Societies, Spheres: Reflections of An Actor-Network Theorist. International Journal of Communication.
Laughey, D. (2010). Enformasyon ve Gözetim Toplumu. D. Laughey içinde, Medya Çalışmaları (s. 105). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
McLuhan, M. (2007). Gutenberg Galaksisi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
McQuail, D., & Windahl, S. (2010). İletişim Modelleri. Ankara: İmge Kitapevi.
Meder, Y. D. (2001). Bilgi Toplumu ve Toplumsal Değişim. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , 72.
Mutlu, E. (2008). İletişim Sözlüğü. İstanbul: Ark Yayınları.
Nalbantoğlu, H. Ü. (2009). Arayışlar. İstanbul: İmge Kitapevi.
Postman, N. (2000). Televizyon Öldüren Eğlence:Gösteri Çağında Kamusal Söylem. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Prensky, M. (2001). Digital Natives, Digital Immigrants. MCB University Press.
Sütçü, C. (2012). Sosyal Medyaya Girmeden Önce Bilinmesi Gerekenler. İstanbul : Anahtar Yayınları.
Timisi, N. (2016). Dijital. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
Toffler, A. (1996). Şok. İstanbul: Altın Kitaplar.
Uzun, R. (2013). Teknoloji Merkezli Yaklaşımlar. İletişim Kuramları, 108.
Yengin, D. (2012a). Yeni Medya ve Dokunmatik Toplum. İstanbul: Derin Kitapevi.
Yengin, D. (2012b). Dijital Oyunlarda Şiddet. İstanbul: Beta Yayınları.
Yılmaz, M. (2009). Enformasyon ve Bilgi Kavramları Bağlamında Enformasyon Yönetimi ve Bilgi Yönetimi. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi , 95-118 .